Ilona Łyżwa

Gestalt jest nurtem psychoterapeutycznym powstałym na podwalinach klasycznej psychoanalizy, czerpie z niej, ale opiera się na własnych zasadach. Filozoficznymi podwalinami Gestaltu są humanizm, egzystencjalizm i fenomenologia. Gestalt czerpie w pełni z koncepcji zachodniego świata, ale też filozofii wschodu, wykorzystuje holizm, w tym dialog egzystencjalny, teorię pola i teorię self.

Samo słowo Gestalt oznacza figurę, w praktyce chodzi o to, żeby wspólnie z terapeutą klient uchwycił to, co jest dla niego na ten moment czymś najważniejszym w jego życiu, coś,  czym razem w terapeutą chciałby się zająć (wyłaniającą się figurą), a następnie żeby się tym zająć. Gdy figura się rozpadnie, nazywamy to domknięciem Gestaltu, czyli domknięciem figury. Każde domknięcie figury, czyli domknięcie danego cyklu doświadczenia przybliża klienta do odzyskiwania przez niego naturalnej zdolności do samoregulacji. Ową zdolność do samoregulacji tracimy często w dzieciństwie poprzez twórczą adaptacje, polegająca na odcięciu się od wszelkich wrażeń, albo na ukierunkowaniu złości ku sobie, zamiast na zewnątrz. Dzięki temu jesteśmy w stanie przetrwać jako dzieci i dożyć wieku dorosłego, potem w wieku dorosłym możemy odzyskiwać dostęp do tego co utraciliśmy w dzieciństwie. W związku z tym Gestalt nie mówi o chorobach czy diagnozach, albo mówi mało, nie mówi też o zmianie jako celu psychoterapii, mówi natomiast o paradoksalnej teorii zmiany, która polega na tym, że nie zmieniamy się w kogoś nowego, ale poprzez udrażnianie cyklu doświadczania, domykaniu kolejnych figur podążamy w kierunku nas samych, czyli takich jakimi naprawdę jesteśmy, albo kiedyś byliśmy. Innymi słowy Gestalt daje szanse na wyjście z utknięcia, na powrót do bycia w ruchu i odzyskanie naturalnego cyklu samoregulacji poprzez poszerzanie świadomości na swój temat.

Terapeuci posługują się różnymi narzędziami, w tym eksperymentem, czyli doświadczeniem, w którym klient może popracować z wyżej wspomnianą figurą w bezpiecznych warunkach. Podstawą pracy w terapii Gestalt jest prawdziwy i autentyczny dialog, skupienie się na tym co „tu i teraz” oraz stworzenie prawdziwej, wspierającej relacji pomiędzy klientem a terapeutą, która jest lecząca.